Kesatuan Eropah mengumumkan bahawa mereka akan membantu membiayai dan mempercepatkan pembangunan projek untuk pengeluaran rare earths (nadir bumi) dan bahan mentah kritikal lain bagi mengurangkan kebergantungannya kepada China.
Langkah itu dilihat sebagai usaha untuk mengekang penguasaan China ke atas bahan ini, yang penting untuk ekonomi sehingga menimbulkan ketegangan antara kuasa besar dunia.
Suruhanjaya Eropah berkata, mereka akan memperuntukkan hampir €3 bilion (~RM14.4 bilion) untuk membiayai projek strategik dalam pengekstrakan, pemurnian, dan kitar semula mineral dan logam ini, yang amat penting bagi banyak sektor di Eropah dan negara rakan kongsinya.
Sangat penting dalam pembuatan telefon pintar, jet pejuang dan kereta elektrik, logam “nadir bumi” telah menjadi alat tawar-menawar strategik sejak pengeluar utamanya, China, memperkenalkan sekatan eksport tahun ini.
Jadi, ketika EU membentangkan pelan untuk meningkatkan pengeluaran bahan mentah kritikal di Eropah bagi mengurangkan kebergantungan terhadap China, berikut ialah beberapa fakta tentang 17 unsur ini dan kegunaan utamanya:
1. Neodymium, praseodymium, dysprosium, terbium
Pengeluaran mentah global unsur nadir bumi meningkat daripada 220,000 tan pada 2019 kepada 390,000 tan pada 2024 — kenaikan 77 peratus dalam tempoh lima tahun, menurut laporan komoditi oleh kumpulan penyelidikan Perancis Cercle CyclOpe.
Empat unsur yang menyumbang kepada sebahagian besar nilai ekonomi sektor ini adalah neodymium, praseodymium, dysprosium dan terbium.
2. Magnet untuk turbin angin
Empat unsur “magnetik” ini digunakan terutamanya untuk membuat magnet, terutamanya magnet neodymium-besi-boron — kira-kira 10 kali lebih kuat daripada magnet konvensional.
Penggunaan unsur nadir bumi ini memaksimumkan prestasi magnet sambil mengurangkan saiz dan berat, kata Damien Ambroise, pengurus tenaga di firma perunding Bartle.
Satu turbin angin luar pesisir mengandungi sehingga satu tan unsur nadir bumi magnetik ini.
3. Samarium dan Scandium – Jet pejuang, alat sukan
Industri penerbangan merupakan pengguna utama unsur nadir bumi, terutamanya dalam pembuatan pesawat tentera.
Menurut surat berita khusus AS, Rare Earth Exchanges, syarikat aeroangkasa AS Lockheed Martin ialah pengguna terbesar samarium, digunakan untuk menghasilkan magnet yang boleh menahan suhu tinggi.
Setiap jet pejuang F-35 memerlukan lebih daripada 400 kilogram unsur nadir bumi, menurut laporan Perkhidmatan Penyelidikan Kongres AS.
Scandium digunakan untuk menghasilkan aloi aluminium yang ringan dan kuat yang sangat digemari dalam industri aeroangkasa — serta dalam peralatan sukan bernilai tinggi seperti kelab golf, basikal dan kayu besbol.
4. Telefon pintar
Unsur nadir bumi juga terdapat dalam setiap telefon pintar, meningkatkan kualiti skrin dan membolehkan fungsi getaran.
Setiap telefon mengandungi sekitar tiga gram unsur ini — lebih 3,700 tan keseluruhannya bagi 1.24 bilion peranti yang dijual di seluruh dunia pada 2024.
5. Lanthanum dan cerium
Setiap bateri dan motor kenderaan hibrid atau elektrik mengandungi antara 1.2 hingga 3.5 kilogram unsur nadir bumi, menurut anggaran Biro Penyelidikan Geologi dan Perlombongan Perancis.
Ia juga digunakan dalam pembuatan motor kecil, seperti yang melipat cermin sisi kereta secara automatik ketika diparkir.
Kenderaan enjin pembakaran juga menggunakan unsur nadir bumi, terutamanya dalam penukar bermangkin.
Lanthanum dan cerium membantu mengurangkan pelepasan zarah halus.
6. Erbium dan neodymium – Minyak, kaca, laser
Dalam industri kimia, cerium banyak digunakan dalam penapisan minyak dan penggilapan kaca — serta dalam batu api untuk pemetik api.
Erbium digunakan dalam pelbagai bidang perubatan, termasuk pergigian, dermatologi dan oftalmologi.
Erbium dan neodymium juga penting dalam pembuatan laser untuk ukiran dan pemotongan industri. Menambah unsur nadir bumi yang berbeza mengubah panjang gelombang laser, dan seterusnya kegunaan dan warnanya, kata Ambroise.
“Ia menghasilkan warna yang menarik dalam persembahan cahaya dan bunyi.”
– AFP.
{suggest}