Suatu masa dahulu, terdapat lebih daripada satu TV, komputer, sistem pembesar suara atau barangan elektronik penting lain yang digunakan akan dibuat oleh Toshiba.

Pernah menjadi 'poster boy' untuk penguasaan Jepun dalam bidang elektronik - dikenali sebagai Japan Inc - syarikat gergasi elektronik itu kini telah dinyahsenarai, mengakhiri sejarah 74 tahunnya dengan bursa saham Tokyo.

Jadi mengapa salah satu nama perindustrian yang paling terkenal di Jepun mengalami kejatuhan yang luar biasa ?

Penyelewengan

Semuanya bermula pada tahun 2015 apabila penyelewengan perakaunan di pelbagai bahagian menjadi perhatian, dengan kebanyakannya melibatkan pengurusan atasan.

Selama tujuh tahun, Toshiba telah melebih-lebihkan keuntungan mereka sebanyak $ 1.59bn (£ 1.25bn).

Dalam tahun 2020, Toshiba mendapati berlaku penyelewengan pada perakaunan.

Terdapat juga dakwaan yang berkaitan dengan tadbir urus korporat dan cara keputusan pemegang saham dibuat.

Siasatan pada 2021 mendapati Toshiba telah bersekongkol dengan kementerian perdagangan Jepun - yang menyaksikan Toshiba sebagai aset strategik - untuk menyekat kepentingan pelabur asing.

Pada masa itu, pakar berkata ini membuat pelabur asing tidak pasti untuk melabur dalam saham Jepun, menjadikannya bukan hanya masalah Toshiba, tetapi isu untuk keseluruhan pasaran saham Jepun.

Pada akhir 2016, Toshiba berkata ia akan mengambil alih beberapa bilion dolar yang berkaitan dengan pembinaan loji kuasa nuklear yang dibeli unit AS Westinghouse Electric setahun sebelumnya.

Tiga bulan kemudian, Westinghouse memfailkan kebankrapan menyebabkan Toshiba menghadapi kejatuhan perniagaan nuklearnya dan lebih daripada $ 6bn dalam liabiliti.

Ia menjual pelbagai perniagaan termasuk telefon bimbit dan sistem perubatan.

Kemudian ia terpaksa menjual unit cipnya, Toshiba Memory - perjanjian yang ditangguhkan selama beberapa bulan kerana pertikaian dengan salah satu rakan kongsinya.

Pada masa syarikat lain melabur banyak pada masa depan teknologi dan inovasi, Toshiba pula terpaksa menjual aset berharga mereka bagi mengumpul wang tunai.

Toshiba berjaya mendapatkan suntikan tunai bernilai $5.4 bilion pada akhir 2017 daripada pelabur luar negara, sekaligus membantunya mengelakkan penyingkiran paksa.

Tetapi itu bermakna pemegang saham aktivis mempunyai lebih banyak suara ke atas syarikat itu.

Ini membawa kepada serangan berlarutan yang melumpuhkan pembuat bateri, cip dan peralatan nuklear dan pertahanan.

Selepas isu sama berulang-alik sama ada syarikat itu harus berpecah kepada syarikat-syarikat yang lebih kecil atau tidak, Toshiba menubuhkan sebuah jawatankuasa untuk meneroka sama ada ia boleh diambil secara persendirian.

Pada Jun 2022, Toshiba menerima lapan cadangan pembelian.

Awal tahun ini, syarikat itu mengesahkan ia akan diambil alih oleh sekumpulan pelabur Jepun yang diketuai oleh Japan Investment Corp (JIC) yang disokong negara dengan harga AS$14 bilion.

Tidak jelas bagaimana pemilik baru merancang untuk memulihkan Toshiba tetapi pengerusinya yang telah keluar dari syarikat itu mengatakan perkhidmatan digital adalah margin tinggi yang akan menjadi tumpuan mereka.

JIC memang mempunyai rekod prestasi baik dalam menaikkan perniagaan daripada pengeluar besar termasuk bahagian komputer riba Sony dan unit kamera Olympus.

Selepas memperoleh perniagaan komputer riba Sony Vaio pada 2014, ia telah membantu syarikat itu mencapai rekod jualan tahun lalu.

Tetapi Toshiba adalah syarikat yang jauh lebih besar dan berkepentingan tinggi di mana ia menggajikan sekitar 106,000 orang pekerja dan beberapa operasinya dilihat sebagai kritikal kepada keselamatan negara.

{suggest}

Sumber: BBC News